Indonezja – dobrze wiedzieć
Indonezja jest położona na Pacyfiku, w obszarze wysokiej aktywności tektonicznej, tak zwanego „koła ognia” (Ring of Fire). Dlatego Indonezja jest ciągle narażona na erupcje wulkanów, trzęsienia ziemi, powodzie, tsunami, pożary lasów.
Indonezja odczuwa też skutki zmian klimatycznych przejawiające się w ekstremalnych porach suchych i wilgotnych, na przykład gigantyczne powodzie niszczące zbiory.
Indonezja jest także narażona na skutki zagrożeń wywołanych działalnością człowieka. Pożary lasów wywołane przez tradycyjną kulturę cięcia i palenia, szczególnie na wyspach Sumatra i Kalimantan, mają daleko idące konsekwencje dla środowiska.
Słaby stan infrastruktury i problemy własnościowe, w połączeniu z dużą gęstością zaludnienia powodują, że klęski żywiołowe w Indonezji powodują więcej ofiar śmiertelnych niż powinny.
Dlatego zanim wyruszysz na wakacje życia, poczytaj nie tylko o miejscach wartych zobaczenia, ale też o zagrożeniach, które mogą się zdarzyć w czasie pobytu w tym egzotycznym regionie świata.
Indonezja a erupcje wulkanów
Indonezja to kraj, w którym znajdują się najbardziej aktywne wulkany ze wszystkich krajów świata. Płyta Eurazjatycka, Płyta Pacyfiku i Płyta Indo-Australijska to trzy aktywne płyty tektoniczne, które tworzą te wulkany. Szacuje się, że Indonezja ma 129 wulkanów, wszystkie uważnie obserwowane przez Centrum Wulkanologii i Ograniczania Zagrożeń Geologicznych ( Pusat Vulkanologi dan Mitigasi Bencana Geologi ), ponieważ wiele indonezyjskich wulkanów wykazuje ciągłą aktywność. Ponadto szacuje się, że ponad pięć milionów ludzi żyje (i/lub pracuje) w „strefie zagrożenia” wulkanu (którzy muszą być natychmiast ewakuowani w przypadku znacznego wzrostu aktywności). Problem polega na tym, że wielu mieszkańców z różnych powodów, po prostu odmawia opuszczenia swoich domów, które znajdują się w strefie zagrożenia.
Co roku w Indonezji dochodzi do co najmniej jednej znaczącej erupcji wulkanu. Jednak zwykle nie powoduje to dużych szkód w środowisku ani nie powoduje ofiar, ponieważ większość aktywnych wulkanów znajduje się w odizolowanych regionach.
Pozytywną zmianą jest to, że erupcje wulkanów pochłaniają obecnie mniej ludzkich istnień (niż w przeszłości) dzięki lepszym metodom obserwacji wulkanów w połączeniu z lepiej zorganizowanymi ewakuacjami awaryjnymi. Można by pomyśleć, że liczba ofiar powinna być w rzeczywistości bardzo niska, ponieważ ludzie mają dużo czasu na opuszczenie terenu – w przeciwieństwie do trzęsienia ziemi, erupcja wulkanu nie wybucha nagle i daje wiele sygnałów ostrzegawczych, zanim stanie się katastrofą zagrażającą życiu.
Jak zachować się w czasie erupcji wulkanu przeczytaj tutaj: www.gotowi.org\zagrozenia\wulkany
Indonezja a trzęsienia ziemi
Trzęsienia ziemi są prawdopodobnie największym zagrożeniem pod względem klęsk żywiołowych w Indonezji, ponieważ pojawiają się nagle i mogą uderzyć w zaludnione obszary, takie jak większe miasta.
Trzęsienia ziemi o sile około pięciu w skali Richtera występują w Indonezji prawie codziennie, ale zwykle nie powodują żadnych zniszczeń.
Kiedy siła trzęsienia przekroczy sześć w skali Richtera, trzęsienie ziemi może potencjalnie wyrządzić wiele szkód. Indonezja doświadcza średnio około jednego trzęsienia ziemi rocznie o sile co najmniej sześciu, które powoduje ofiary śmiertelne, a także szkody w infrastrukturze lub środowisku. Trzęsienia ziemi stanowią stałe zagrożenie w Indonezji z powodu spotkania głównych płyt tektonicznych i aktywności wulkanicznej w regionie.
Niektórzy naukowcy zajmujący się Ziemią czekają obecnie na kolejne „wielkie trzęsienie ziemi” w Indonezji z powodu narastania naprężeń na jednej z wielkich granic ziemskich na zachód od Sumatry. Ostatnio do katastrofalnego trzęsienia ziemi o sile 9,2 stopnia doszło 26 grudnia 2004 r., a w jego następstwie pojawiło się niszczycielskie tsunami. Jednak naukowcy nie wiedzą, kiedy i gdzie nastąpi następne „wielkie trzęsienie ziemi”.
Więcej o zachowaniu bezpieczeństwa podczas trzęsienia ziemi przeczytasz tutaj: www.gotowi.org\zagrozenia\trzesienie-ziemi
Indonezja a tsunami
Podwodne trzęsienie ziemi lub erupcja wulkanu w oceanie może spowodować falę wodną tsunami, która może mieć niszczący wpływ na ludzi i przedmioty w pobliżu morza. W 2004 roku dużą częścią świata wstrząsnęło trzęsienie ziemi na Oceanie Indyjskim, a następnie tsunami, które w samej Indonezji zabiło ponad 167 000 osób i spowodowało wysiedlenie ponad pół miliona ludzi, a tysiące domów zostało zmiecionych z powierzchni ziemi. Chociaż masywne tsunami, takie jak tsunami z 2004 r., jest rzadkie, region Sumatry jest często zaskakiwany trzęsieniami ziemi na morzu, które mogą potencjalnie wywołać tsunami.
Mając na uwadze wciąż świeże tsunami z 2004 r., poziom strachu jest wysoki. Często Indonezyjczycy, którzy mieszkają w wioskach lub miastach blisko wybrzeża, tuż po trzęsieniu ziemi uciekają na wzgórza położone bardziej w głębi lądu, ponieważ boją się stać ofiarą tsunami. W Indonezji, średnio raz na pięć lat, głównie na Sumatrze i Jawie, zdarza się duże tsunami. Ogólnie rzecz biorąc, szkody wyrządzone infrastrukturze przewyższają liczbę ofiar śmiertelnych. Na wielu obszarach przybrzeżnych zainstalowano systemy ostrzegawcze, ale pojawiły się doniesienia, że nie wszystkie z nich działają prawidłowo.
Powodzie w Indonezji
Pora deszczowa w Indonezji (trwająca od grudnia do marca) w ostatnich latach przynosi ekstremalnie obfite opady deszczu. W połączeniu z wylesianiem lub zatkaniem dróg wodnych przez rumowiska kamieni powoduje wylewanie rzek, a to z kolei prowadzi do powodzi. Powodzie i osuwiska występują we wszystkich częściach Indonezji i mogą spowodować setki ofiar, zniszczyć domy, infrastrukturę oraz zrujnować lokalne firmy. Nawet w tak wielkim mieście jak Dżakarta powodzie występują regularnie (w zasadzie co roku) z powodu słabej gospodarki wodnej w połączeniu z ulewnymi deszczami monsunowymi. W styczniu 2013 r. duża część Dżakarty została zalana, co dotknęło ponad 100 000 gospodarstw domowych i spowodowało ponad 20 ofiar śmiertelnych. Również w lutym 2017 Dżakartę nawiedziły wielkie powodzie, które spowodowały zalanie tysięcy domów przez mętną, brązową wodę, czasami sięgającą nawet 1,5 metra.
Indonezja a pożary lasów
Ogólnie Indonezyjczycy mają niską świadomość zrównoważonych praktyk środowiskowych. Odzwierciedla to stosowanie przez rolników i firmy praktyk cięcia i palenia – strategia oczyszczania gruntów pod plantacje, zwykle w celu ekspansji plantacji oleju palmowego, celulozy i papieru, głównie na wyspach Sumatra i Kalimantan, jako najtańszego rozwiązania. Chociaż ta praktyka prawnie zabroniona, w rzeczywistości umożliwiają to słabe egzekwowanie prawa i korupcja. Praktyka niesie jednak ze sobą poważne i dalekosiężne zagrożenia.
Na przykład pożary lasów w miesiącach czerwiec-październik 2015 całkowicie wymknęły się spod kontroli. Na podstawie raportu Banku Światowego – opublikowanego w grudniu 2015 r. około 100 000 spowodowanych przez człowieka pożarów lasów zniszczyło około 2,6 miliona hektarów ziemi na Kalimantanie i Sumatrze między czerwcem a październikiem 2015 r. Spowodowało to również rozprzestrzenienie się toksycznej mgły na inne części Azji Południowo-Wschodniej, powodując napięcia dyplomatyczne. Szacuje się, że ta katastrofa kosztowała Indonezję 221 bilionów IDR (około 16 miliardów USD) i uwalniała do atmosfery około 11,3 miliona ton węgla każdego dnia pożaru, będąc tym samym jedną z najgorszych katastrof naturalnych w historii ludzkości.
Pożary lasów w 2015 roku wymknęły się spod kontroli, częściowo z powodu niezwykłej suchej pogody. Zjawisko pogodowe El Nino, najsilniejsze od 1997 roku, sprowadziło do Azji Południowo-Wschodniej ostrą suchą pogodę i dlatego strażacy nie mogli liczyć na deszcz. El Nino, który występuje średnio raz na pięć lat, powoduje zmiany klimatyczne na Oceanie Spokojnym, prowadzące do susz w Azji Południowo-Wschodniej, a zatem ma również duży wpływ na zbiory surowców rolnych.
System ostrzegania i ewakuacji w Indonezji
Indonezja ma około 7000 wysp i jest praktycznie pozbawiona przemysłu. To, czym żyją Indonezyjczycy to turystyka. W każdej rodzinie jest ktoś, kto pracuje w hotelu, SPA czy na turystycznych łódkach. Dlatego utrzymanie najwyższego poziomu obsługi turystów, a przede wszystkim higieny i bezpieczeństwa, jest na pierwszym miejscu w każdym z liczących się hoteli.
W hotelach są zainstalowane systemy ostrzegania, a także są doskonale oznaczone drogi ewakuacyjne (osobne dla tsunami, osobne dla innych zagrożeń), są mapy dróg ewakuacyjnych, a na pokojowych ekranach TV wyświetlane są dokładne instrukcje na wypadek trzęsienia ziemi i tsunami.
Rząd Indonezji od kilku lat aktywnie działa na rzecz redukcji ryzyka zagrożeń. Stworzono system wczesnego ostrzegania, zadbano o bezpieczeństwo dzieci, młodzieży i turystów. Rząd Indonezji aktywnie współpracuje z organizacjami pozarządowymi oraz z uczelniami naukowymi i jednostkami badawczymi. Wspólnie implementują nowe technologie, skutecznie redukując ryzyka zagrożeń. Na przykład jedna z indonezyjskich NGO’s prowadzi obserwację obszarów zagrożonych trzęsieniami ziemi oraz w okolicach najbardziej aktywnych wulkanów, używając do tego celu dronów.
Rząd Indonezji bardzo dużą wagę przykłada do edukacji dzieci i młodzieży w szkołach. W czasie GPDRR2022 jako delegaci mieliśmy honor uczestniczyć w przyznaniu jednej ze szkół na Bali certyfikatu gotowości. W trakcie uroczystości przeprowadzono próbny alarm tsunami. Wszystkie dzieci z obu budynków szkoły wybiegły na boisko, ustawiając się klasami z tornistrami na głowach. Rannych opatrzono, a następnie dzieci biegiem udały się na okoliczne wzgórza (szkoła jest położona bardzo blisko wybrzeża).
Plecak Awaryjny
Niezależnie od rodzaju zagrożenia, wcześniej przygotowany Plecak Awaryjny (https://plecakawaryjny.pl/) jest rekomendowany w każdej szerokości geograficznej, także w Indonezji.
Na wystąpienie zagrożenia nie mamy żadnego wpływu, ale na to czy będziemy przygotowani i spokojni – już tak.