Projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej przygotowany przez MSWiA
W dniu 26 marca 2024 roku, na zaproszenie pana wiceministra Wiesława Leśniakiewicza, odbyło się spotkanie w ramach konsultacji ws. ustawy o ochronie ludności i obr0nie cywilnej (OLiOC) z kilkoma organizacjami pozarządowymi. Jako Prezes Zarządu Fundacji Gotowi.org, a także jako Focal Point w UNDRR SEM NGO MG, Agnieszka Kordalewska została zaproszona na to spotkanie. Pan Minister Leśniakiewicz przestawił założenia ustawy o OLiOC w zakresie, w jakim ustawa ma pozostawać w związku z organizacjami pozarządowymi.
Na szerokie konsultacje i poznanie finalnej treści ustawy czekaliśmy do piątku, 14 czerwca 2024 roku, kiedy to MSWiA przestawiło swoje założenia i pełen tekst propozycji ustawowych. W okresie od marca do czerwca 2024 roku otrzymywaliśmy jedynie nieoficjalne materiały robocze.
Treści tych nieoficjalnych dokumentów były dla nas na tyle niepokojące, że utworzyliśmy obywatelską inicjatywę oddolną i przez ostatnie 100 dni pracowaliśmy nad obywatelskim projektem ustawy o Obronie Cywilnej. Są wśród nas pracownicy naukowi, lekarze, inżynierowie, oficerowie WP – rezerwy i w stanie spoczynku, prawnicy, przedsiębiorcy, inżynierowie, dziennikarze, jednym słowem społecznicy.
Najważniejsze problemy, jakie widzimy w proponowanej przez MSWiA ustawie to:
- źle sformułowane cele. Zamiast koncentrować się pojedynczych rzeczach, które trzeba ratować to powinno w celach zostać zawarte podejście systemowe, sformułowane jako: budowanie systemu odporności całego państwa. Przykład złego podejścia: Art. 2. 2 “Zadania ochrony ludności mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa ludności przez ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia, infrastruktury niezbędnej dla zaspokojenia potrzeb bytowych, dziedzictwa kulturowego i środowiska w sytuacji zagrożenia.”
- Założenia systemowe są błędnie sformułowane. Szefem OC powinien być Premier, a nie szef MSWiA. Wszystkie Służby w Polsce mają swoje zadania, obrona cywilna nie powinna w sposób sztuczny być podpinana pod którąkolwiek z nich, powinna zostać stworzona od podstaw, jako zupełnie odrębna organizacyjnie gałąź systemu odporności państwa.
- Państwowa Straż Pożarna odgrywa kluczową rolę w systemie ochrony ludności i obrony cywilnej, pełniąc funkcje kontrolne, koordynacyjne, edukacyjne oraz administracyjne. Jest to nieprawidłowy podział obowiązków i doprowadza do przeciążenia PSP i złego funkcjonowania całego systemu.
- Ustawa jest zbyt szczegółowa, zbyt długa i zagmatwana. Źle się ją czyta i dochodzi to sensu rozwiązań w niej proponowanych. Jest nieczytelna.
- Realizacja zapisów ustawy w perspektywie co najmniej 7 lat, czyli brak sprawności i efektywności działania w obliczu aktualnych zagrożeń.
Ustawa, w treści proponowanej przez MSWiA, rodzi szereg zagrożeń czy ryzyk dla Jednostek Samorządu Terytorialnego, Przedsiębiorców, Straży Pożarnej oraz MON. Na prośbę MSWiA nasze oficjalne stanowisko przedstawiliśmy w piśmie z dnia 20 czerwca 2024, które skierowaliśmy do Pana Ministra Siemoniaka oraz działu prawnego MSWiA.
Obywatelski Projekt Ustawy
Dziś mamy gotowy obywatelski projekt ustawy o zarządzaniu kryzysowym i obronie cywilnej, którego treści zamknęliśmy w 8 Artykułach. Dla porównania projekt ustawy MSWiA zawiera aż 170 Artykułów. Ale nie te liczby są najważniejsze, w ustawie MSWiA liczb wysoce kontrowersyjnych jest znacznie więcej.
Założenia do obywatelskiego projektu ustawy o zarządzaniu kryzysowym i obronie cywilnej są tutaj: Wprowadzenie Obrona Cywilna 2.0 1
Projekt ustawy o zarządzaniu kryzysowym i obronie cywilnej jest tutaj: PROJEKT OBYWATELSKI USTAWY Z Kwietnia 2024 Roku O ZARZĄDZANIU KRYZYSOWYM I OBRONIE CYWILNEJ 1
Pilnie potrzebujemy zbudować odporne państwo, ze sprawną administracją, silną gospodarką, nowoczesną armią i zaangażowanym społeczeństwem. Projekt ustawy MSWiA tego nam nie umożliwia.
Dlatego zwracamy się do Was z serdeczną prośbą o wsparcie naszej oddolnej inicjatywy i dołożenia starań, aby proponowany przez nas projekt trafił szeroko na biurka urzędników od ministerstw, po urzędy marszałkowskie, powiatowe, gminne. Do wszystkich zainteresowanych stron, którym bezpieczeństwo Państwa Polskiego nie jest obojętne.